Duszpasterz:

ks.Piotr Tarlinski

Adres: ul. kard. Kominka 1a, 45-032 Opole
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Pierwszy Synod diecezji opolskiej – statuty dotyczące duszpasterstwa mniejszości narodowych

Statut nr 2: W powojennym półwieczu na terenie dzisiejszej diecezji opolskiej trzeba było pokonywać różne trudności, poczynając od usuwania następstw i zniszczeń wojennych , poprzez zapewnienie opieki duszpasterskiej wszystkim wiernym, odpieranie represji komunistycznych instytucji państwowych, a kończąc na trudnej i delikatnej misji integrowania bogatej mozaiki ludnościowej Śląska Opolskiego. Dalekosiężny duszpasterski proces integracji ludnościowej należał do priorytetowych zadań Kościoła. Proces ten animowali kolejni rządcy diecezji, kontynuować go pragnęły również prace niniejszego Synodu.
Działalność integracyjna Kościoła zawsze uwzględniała potrzeby mniejszości narodowych i religijnych. Obecnie w diecezji opolskiej aż w 235 parafiach (na 396) istnieje mniejszość niemiecka, natomiast w miastach spotykamy grupy ukraińskie, a ponadto teren diecezji zamieszkuje  ok.2500 Romów.
Rozwijają się również kontakty ekumeniczne z istniejącymi w diecezji mniejszościami wyznaniowymi.

Statut nr 10: Do specyficznych form pasterskiej posługi Kościoła opolskiego należy duszpasterstwo mniejszości narodowych. Przez całe stulecia Śląsk odznaczał się bogactwem wielości kulturowej i różnorodnością językową. Wierny wskazaniom Ewangelii, Kościół zawsze przyczyniał się do współpracy, zrozumienia i popierał tolerancję wobec ludności różnych narodowości. Wydawano wielojęzyczne rytuały, modlitewniki i śpiewniki. Wypracowane przez wieki harmonijne współistnienie mieszkańców Śląska zostało zniszczone przez tragiczne wydarzenia obydwu wojen światowych i systemy totalitarne XX w. Z chwilą wybuchu II wojny światowej zakazano wszelkich form duszpastersko-liturgicznych w języku polskim, a po wojnie w języku niemieckim.
Dopiero w wyniku transformacji i przemian w 1989 r. i w sytuacji budowania demokratycznego państwa, ludność przyznająca się do mniejszości narodowych mogła domagać się zaspo-kojenia swoich potrzeb religijnych w swoim języku. Prawa te gwarantuje międzynarodowe i polskie prawodawstwo (m.in. Konstytucja RP, Konkordat i Ustawa o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym z 6 I 2005 r.).
Aktualnie, gdy na Śląsku żyjemy w warunkach respektujących demokrację i wolność wielokulturową, możemy być świadkami historycznej chwili jednoczenia się Europy, w tym również naszej zróżnicowanej etnicznie i narodowo wspólnoty diecezjalnej. Dzisiejsi mieszkańcy diecezji opolskiej stanowią bogatą mozaikę etniczno-narodową. Obok większości polskiej zamieszkuje tutaj mniejszość niemiecka, ukraińska i romska. To ubogacające dziedzictwo kulturowe Wschodu i Zachodu winno znaleźć odzwierciedlenie w pastoralnej posłudze Kościoła lokalnego.

Statut nr 11: Papież Jan Paweł II w orędziu Poszanowanie mniejszości warunkiem pokoju (l I 1989 r.) napisał, iż „rosnąca świadomość odnośnie do położenia mniejszości, przejawiająca się dzisiaj na wszystkich poziomach, stanowi w naszych czasach znak pewnej nadziei dla nowych pokoleń i dla dążeń tych grup mniejszościowych. Istotnie, szacunek im okazywany należy poniekąd uznać za kamień probierczy zgodnego współżycia społecznego i jako wskaźnik obywatelskiej dojrzałości osiągniętej przez dane państwo i jego instytucje" (nr 12). „Jako członkowie jednej rodziny Bożej nie możemy godzić się na istnienie wśród nas podziałów czy dyskryminacji" (nr 13). W orędziu papież ustosunkował się również do swobodnego praktykowania duszpasterstwa liturgicznego. „Prawo do wolności religijnej obejmuje swobodne manifestowanie przekonań religijnych zarówno w życiu indywidualnym, jak i zbiorowym. Wynika stąd, że mniejszości narodowe winny mieć zapewnioną możliwość wspólnotowego sprawowania kultu. Mamy nauczyć się kochać inne narody, jak swój własny" (nr 8).

Statut nr 12: Mając na uwadze powyższe słowa, Synod podaje podstawowe zasady duszpasterstwa mniejszościowego w diecezji:

• 1) Każda grupa mniejszościowa w diecezji ma prawo do używania własnego języka w życiu religijnym i w duszpasterstwie liturgicznym.
• 2) Sprawami duszpasterstwa mniejszości zajmuje się Diecezjalna Rada Mniejszości Narodowych, w skład której Biskup Opolski powołuje przedstawicieli wszystkich mniejszości narodowych istniejących w diecezji. Biskup powołuje też przewodniczącego Rady.
• 3) Duszpasterz ma w parafii wspierać mniejszość i aktywnie służyć ewangelicznej idei pokojowego współistnienia i pojednania oraz stać ponad wszelkimi podziałami.
• 4) W pracy duszpasterskiej, a zwłaszcza w katechezie, należy uwzględnić potrzebę przygotowania dzieci i młodzieży do udziału w liturgii w języku mniejszości. Ze względów pastoralnych jest to potrzebne zwłaszcza dla tej części młodzieży, która planuje wyjazdy zagraniczne.
• 5) Mniejszości narodowe mają prawo do korzystania z mediów diecezjalnych.
• 6) Przedstawicielem mniejszości narodowej na terenie parafii jest prawnie uznany zarząd mniejszości.
• 7) Duszpasterze powinni szczególną troską otaczać mniejszość romską. Ludność romską zamieszkałą na terenie parafii należy zapraszać w ciągu roku na spotkania formacyjne i modlitewne.
• 8) W sytuacjach rodzących wątpliwości bądź też konflikty należy zwrócić się do Kurii Diecezjalnej w Opolu.

Statut nr 90: Grupy mniejszościowe: niemiecka, ukraińska, romska i inne mają prawo do Mszy św. w języku ojczystym, w miarę możliwości w każdą niedzielę i święto. Proboszcz wspólnie z radą duszpasterską i przedstawicielami mniejszości ustala częstotliwość i właściwą godzinę sprawowania liturgii, uwzględniając jednak zawsze całokształt duszpasterstwa parafialnego.

Statut nr 91: Zgodnie ze wskazaniami Ewangelii duszpasterz powinien starać się w homiliach i poprzez katechezy doprowadzić do akceptacji mniejszości narodowych z całym bogactwem kulturowym, pomagając w przezwyciężaniu uprzedzeń i stereotypów.

Statut nr 92: W celebracji liturgicznej zaleca się model dwujęzyczny, ponieważ liturgia sprawowana dla mniejszości powinna być zrozumiała także dla wiernych, którzy nie znają dostatecznie języka mniejszości. Tradycyjna na Śląsku wielojęzyczność w liturgii jest okazją do pogłębienia  świadomości przynależności do Kościoła powszechnego oraz do wychowania społeczeństwa otwartego, akceptującego i szanującego każdego człowieka bez względu na język i kulturę.