W sobotę 31 grudnia 2022 roku dotarła do nas smutna wiadomość o śmierci emerytowanego papieża Benedykta XVI. Joseph Ratzinger urodził się 16 kwietnia 1927 roku w Marktl am Inn (Niemcy, Bawaria). 29 czerwca 1951 roku wraz ze swoim bratem Georgiem przyjął święcenia kapłańskie z rąk arcybiskupa Monachium Michaela von Faulhabera. W 1953 roku zdobył stopień doktora pracą o św. Augustynie, zatytułowaną „Ludzie i Dom Boży w doktrynie kościelnej św. Augustyna”. W 1957 r. habilitował się pracą o św. Bonawenturze. W 1958 roku został profesorem kolegium we Fryzyndze, a od 1958 roku był profesorem na uniwersytecie w Bonn. Na II Soborze Watykańskim (1962-1965) był doradcą teologicznym niemieckiego arcybiskupa Kolonii Josepha Fringsa. W 1966 roku ks. prof. Joseph Ratzinger został ustanowiony przewodniczącym wydziału teologii dogmatycznej na uniwersytecie w Tybindze, a z końcem 1969 roku wrócił do Bawarii na uniwersytet w Ratyzbonie. W marcu 1977 roku został ustanowiony arcybiskupem Monachium i Fryzyngi. Za swoją biskupią dewizę przyjął Cooperatores Veritatis, co oznacza „Współpracownicy Prawdy”. 25 listopada 1981 roku papież Jan Paweł II mianował Ratzingera prefektem Kongregacji Nauki Wiary.
Już jako wybitny teolog zaprzyjaźnił się w latach 70. XX wieku z ks. dr. Alfonsem Nossolem, wówczas teologiem na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Jako arcybiskup Monachium i Fryzyngi kilkakrotnie przebywał w diecezji opolskiej – m.in. przewodniczył Pielgrzymce Mężczyzn i Młodzieńców na Górę Świętej Anny w 1983 roku, ale także odwiedził wtedy kilka opolskich parafii: Brożec, Kąty Opolskie i Krowiarki; w 2001 roku jako prefekt Kongregacji Nauki Wiary uczestniczył w inauguracji roku akademickiego na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Opolskiego.
W 2005 roku został następcą papieża Jana Pawła II na Stolicy Piotrowej i przewodził Kościołowi aż do niespodziewanej rezygnacji w 2013 roku. Zamieszkał wtedy w Ogrodach Watykańskich w klasztorze Mater Ecclesiae. W ostatnich dniach docierały do nas wiadomości o znacznym pogorszeniu się stanu zdrowia emerytowanego papieża.
Polecajmy śp. Benedykta XVI w naszych modlitwach miłosiernemu Bogu dziękując wszelkie dobro, jakiego dokonał dla Kościoła powszechnego i którego ślady znajdujemy także w naszym Kościele lokalnym.
Biskup Opolski Andrzej Czaja wraz z biskupami pomocniczymi oraz biskupami-seniorami, zjednoczony w modlitwie za duszę zmarłego papieża-seniora, prosi wszystkich diecezjan: duszpasterzy, osoby konsekrowane i wiernych świeckich, by we wspólnotach parafialnych i zakonnych wdzięczność Bogu za dar papieża Benedykta XVI wyrażać indywidualną i wspólnotową modlitwą o wieczny odpoczynek dla niego.
Szczególną okazją do wspólnej modlitwy będzie Msza św. żałobna z udziałem księży biskupów sprawowana za zmarłego papieża Benedykta XVI w środę 4 stycznia 2023 r. (w przeddzień pogrzebu) o godz. 18.30 w kościele pw. św. Apostołów Piotra i Pawła w Opolu. Uprzejmie proszę Księży o przekazanie wiernym, zwłaszcza mieszkańcom Opola i okolic, serdecznego zaproszenia do udziału w tej liturgii.
Jednocześnie zachęcam, aby w najbliższych dniach w parafiach odprawić Mszę św. za zmarłego papieża Benedykta XVI z udziałem wiernych. Należy wtedy skorzystać (o ile pozwala na to kalendarz liturgiczny) z formularza mszalnego Za zmarłego papieża (Mszał rzymski, s. 221’-223’).
Zdjęcia: KEP
Decyzją Ojca Świętego Franciszka dnia 29 października 2022 r. ks. Waldemar Musioł, dotychczasowy dyrektor Wydziału Duszpasterskiego Kurii Diecezjalnej w Opolu, został mianowany biskupem pomocniczym diecezji opolskiej. W Kościele utrwalił się zwyczaj obierania przez nowo mianowanego biskupa herbu i zawołania, które w pewnym stopniu określają program jego posługi pasterskiej. Papież każdemu nowemu biskupowi pomocniczemu wyznacza też stolicę tytularną. Praktyki te stały się udziałem również naszego nowego biskupa. Poniżej prezentujemy ich znaczenie.
Herb: symbolika i wymowa
Herb biskupa Waldemara Musioła kolorystyką nawiązuje do barw flag kościelnych (papieskiej i maryjnej). Kolor niebieski kieruje nasz wzrok ku niebu, ku wiecznej szczęśliwości. Wskazuje na nadzieję i przypomina, że przyszłość jest w rękach Boga. Barwa żółta jest symbolem piękna i znakiem Jezusa – Słońca, które nie zna zachodu (por. Antyfona Adwentowa na 21 grudnia), a biała – wiąże się z czystością, doskonałością i radością, których źródło jest w Bogu. Kolory żółty i niebieski użyte w herbie - w ludzkim porządku - nawiązują do barw województwa opolskiego, z którego biskup Waldemar pochodzi.
Według zasad heraldyki kościelnej nad tarczą herbową znajduje się kapelusz w kolorze zielonym. W takim samym kolorze jest też sznur i dwanaście chwostów, rozmieszczonych po sześć, po obu stronach tarczy w trzech rzędach. Za tarczą herbową (lub na niej) znajduje się krzyż, będący znakiem głoszenia Ewangelii, naśladowania Chrystusa i posługi apostolskiej, której źródłem jest udział w tajemnicy Odkupienia.
Na niebieskim tle tarczy herbowej umieszczono cztery symbole: gołębicę z siedmioma płomieniami i otwartą księgę z pierwszą i ostatnią literą alfabetu greckiego: Α i Ω (w układzie wertykalnym) oraz literę M zwieńczoną koroną i literę J z wpisaną lilią i kątownikiem stolarskim (w układzie horyzontalnym).
W górnej części herbu znajduje się znak gołębicy z siedmioma płomieniami – symbol Ducha Świętego i pełni Jego darów. W historii zbawienia Duch Święty, zesłany od Ojca jako pierwszy dar dla wierzących, nadal prowadzi Jego dzieło w świecie i dopełnia wszelkiego uświęcenia (por. IV Modlitwa Eucharystyczna). W życiu każdego chrześcijanina i w posłudze biskupiej jest On źródłem mocy do życia i służby, odwagi do głoszenia Słowa Bożego oraz gwarantem Bożego prowadzenia.
Trzy pozostałe symbole tarczy łącznie nawiązują do tajemnicy wcielenia Syna Bożego wyrażonej w scenie Bożego Narodzenia, gdzie Maryja i Józef pochylają się nad Jezusem – „Słowem, które stało się Ciałem”. Każdy z tych trzech symboli odnosi się zarówno do historii, jak i zamierzeń związanych z posługą biskupa Waldemara. Otwarta księga z literami Α i Ω, w dolnej części herbu, oznacza zawarte w księdze Pisma Świętego Boże orędzie, na którym nowy biskup pragnie oprzeć swoje posługiwanie i jego głoszeniu poświęcić swoje życie. Umieszczając w herbie litery M i J, biskup Waldemar chce wyrazić swoje nabożeństwo do Matki Bożej i św. Józefa, stawiając ich sobie nadal za wzór bezkompromisowego zaufania do Pana Boga i wierności w wypełnianiu Jego woli. Umieszczenie nad literą M korony zdobiącej statuę Matki Bożej w Fatimie jest ukłonem wobec rodzinnej wspólnoty parafialnej, w której żywy kult Matki Bożej z Fatimy ukształtował jego dziecięcą religijność i sprawił, że głoszenie przypomnianego w Fatimie ewangelicznego orędzia pokoju i nawrócenia stało się ważnym elementem jego dotychczasowego kapłańskiego życia i przepowiadania. Kontekst czasu, w którym nowy biskup rozpoczyna swoją posługę, wyznaczony m.in. przez konflikt zbrojny w Ukrainie, czyni to orędzie ważnym i aktualnym także w przyszłości.
Święty Józef, jako Oblubieniec Najświętszej Maryi Panny, co symbolizują w herbie lilie, oraz jako Robotnik, co wyraża symbol kątownika stolarskiego, wpisał się szczególnie w historię biskupa Waldemara z dniem erygowania 1 maja 2012 r. Bractwa Świętego Józefa – wspólnoty mężczyzn diecezji opolskiej, którzy wybierają św. Józefa jako swojego patrona, duchowego ojca i przewodnika. Będąc od początku rektorem tej wspólnoty i prowadząc jej dzieło formacyjne, pragnie nadal jako biskup naśladować Józefowe posłuszeństwo i czułość, a jednocześnie odwagę i wierność. Dlatego wstawiennictwu św. Józefa zawierza swoją posługę biskupią, co znajduje wyraz także w jego biskupim zawołaniu.
Zawołanie: Patris corde amare – Kochać sercem ojcowskim
Biskupie zawołanie nawiązuje do pierwszych słów wydanego 8 grudnia 2020 r., z okazji 150. rocznicy ogłoszenia Świętego Józefa Patronem Kościoła Powszechnego, Listu Apostolskiego „Patris corde” Ojca Świętego Franciszka.
Osobiste doświadczenie bliskości Boga jako Ojca w życiu św. Józefa zaowocowało m.in. odwagą podjęcia się roli ziemskiego ojca Jezusa. Powołując się na słowa św. Pawła VI, papież Franciszek w swoim liście tłumaczy, że „jego ojcostwo wyrażało się konkretnie w tym, że uczynił ze swego życia służbę, złożył je w ofierze tajemnicy wcielenia i związanej z nią odkupieńczej misji; posłużył się władzą, przysługującą mu prawnie w Świętej Rodzinie, aby złożyć całkowity dar z siebie, ze swego życia, ze swej pracy; przekształcił swe ludzkie powołanie do rodzinnej miłości w ponadludzką ofiarę z siebie, ze swego serca i wszystkich zdolności, w miłość oddaną na służbę Mesjaszowi, wzrastającemu w jego domu”.
Ojcostwo głęboko zaszczepione w miłości Boga Ojca i realizowane poprzez dar z siebie, ze swego serca i wszystkich zdolności wobec Jezusa żyjącego w ludzkich sercach i wobec wspólnoty Kościoła jest wpisane w naturę biskupiej posługi. Wybierając na swoje biskupie zawołanie słowa: „Kochać sercem ojcowskim”, nowy biskup wyznacza sobie zadanie naśladowania miłości ojcowskiego serca św. Józefa wobec Jezusa i realizowania tego ideału wobec każdego człowieka.
Stolica tytularna: Bagis
Zgodnie ze zwyczajem, zainicjowanym przez papieża Klemensa V w XIV wieku, biskupom pomocniczym wyznacza się także tzw. stolice tytularne, czyli związane z nieistniejącymi już diecezjami. Powstanie tego zwyczaju wiąże się z podbojami obszarów chrześcijańskich na Bliskim Wschodzie, w Afryce i w Hiszpanii (VII-VIII wiek). Przydzielenie stolicy tytularnej podkreśla powszechność Kościoła i upamiętnia chrześcijan, którzy oddali życie za wiarę.
Bagis (łac. Bagenus, wł. Bagi) to dawna stolica historycznej diecezji, położonej w prowincji Lidia, której stolicą było miasto Sardes, znane jako jedno z „siedmiu Kościołów w Azji” – adresatów listów w Apokalipsie św. Jana. Diecezja Bagis stanowiła część kościelnego patriarchatu konstantynopolitańskiego. Geograficznie teren tej dawnej diecezji znajduje się obecnie na terenie Turcji. Bagis jest stolicą tytularną od 1898 r. Biskup Waldemar Musioł jest jej dziewiątym biskupem tytularnym. Jego poprzednikiem był biskup João Evangelista Martins Terra, biskup pomocniczy Archidiecezji Brasília w Brazylii, który zmarł 11 marca 2022 r.
